Adam Chętnik urodził się 20 grudnia 1885 roku w Nowogrodzie nad Narwią, zmarł 29 maja 1967 roku w Warszawie. Etnograf, muzealnik, działacz społeczny i polityczny, poseł na Sejm I kadencji II RP, członek Polskiej Akademii Umiejętności, poeta, muzyk amator, twórca i reżyser zespołu pieśni i tańca, lutnik, niestrudzony, dociekliwy działacz kurpiowszczyzny.

1905 – brał udział w kolportowaniu nielegalnego pisma „Polak”, a także w przygotowaniu zebrań i wieców, w czasie których domagano się wprowadzenia języka polskiego do szkół; za działalność oświatową był dwukrotnie aresztowany przez władze carskie

1908 – wyjechał do Warszawy, gdzie ukończył kursy pedagogiczne organizowane przez Macierz Szkolną, uprawniające do nauki w szkolnictwie prywatnym

1911 – zdał w Petersburgu celująco egzamin nauczycielski, który pozwalał mu na pracę w szkolnictwie publicznym, następnie wrócił do Warszawy, gdzie kontynuował naukę na Wyższych Kursach Naukowych (tu słuchał wykładów m.in. Ludwika Krzywickiego, Ignacego Matuszewskiego, Heleny Radlińskiej, Edwarda Słońskiego, Józefa Siemińskiego); w tym czasie też współpracował przy wydawaniu tajnej „Polski” i kolportażu bibuły na prowincję (głównie „Zorzy”)

1912 – przedostał się do Lwowa; wstąpił do Polskich Drużyn Strzeleckich; w tym okresie był wydawcą, administratorem i redaktorem pisma dla młodzieży wiejskiej „Drużyna”, które z przerwami ukazywało się przez dwanaście lat Pismo „Drużyna” propagowało kółka śpiewacze, teatry amatorskie, turystykę, apelowało o opiekę nad zabytkami. Publikowało również artykuły o skautingu, harcerstwie, junactwie. Gdy w czasie pierwszej wojny światowej zawieszono wydawanie tego czasopisma, Chętnik powołał serię wydawniczą „Biblioteczka »Drużyny«” – były to osobne broszury naukowe oraz podręczniki przeznaczone dla działaczy ludowych i junackich.

Adam Chętnik należał do władz ruchu junackiego, został członkiem Rady Przybocznej i propagował tę ideę między innymi w publikacjach serii „Biblioteczka »Drużyny«”.

Działał również w ruchu turystyczno-krajoznawczym, w czasopiśmie „Ziemia” publikował sprawo- zdania etnograficzno-krajoznawcze.

1913 – wydał Puszczę kurpiowską

1915 – opublikował monografię Chata kurpiowska opracowana podług materjałów zebranych na miejscu, z własnymi rysunkami i fotografiami, za którą otrzymał nagrodę z Kasy im. Józefa Mianowskiego – Instytutu Popierania Nauki

1917 – założył w Nowogrodzie Koło Krajoznawcze, którego był prezesem do 1934 roku

1919–1922 – redagował pismo „Gość Puszczański”; jesienią 1919 roku został prezesem założonego przez siebie Związku Puszczańskiego

1919 – po ogłoszeniu plebiscytu na Warmii i Mazurach aktywnie uczestniczył w agitacji na rzecz przyłączenia Mazur do Polski, powołał w tym celu pismo „Goniec Pograniczny”

1920–1923 – powoływał oddziały i koła Związku Puszczańskiego, nakierowując je na działania plebiscytowe, starając się wciągnąć do nich między innymi harcerstwo

1920 – niezrażony niekorzystnym wynikiem plebiscytu, w celu przeciwdziałania germanizacji i podtrzymywania świadomości narodowej, rozpoczął wydawanie serii „Biblioteczka Pogranicza Prus Wschodnich”

W okresie międzywojennym wydał wiele publikacji i artykułów historyczno-etnograficznych, między innymi Mazurskim szlakiem. Opisy, obrazki, opowieści i gadki z pogranicza Prus Wschodnich. Z ilustracjami i mapkami (1939). Książka ta szczególnie i cała działalność Chętnika przyczyniły się do tego, że niemieckie władze w czasie drugiej wojny światowej wpisały go na „czarną listę”.

1922–1927 – zasiadał w Sejmie I kadencji z ramienia Związku Ludowo-Narodowego jako poseł ziemi łomżyńskiej 18 czerwca 1927 – odbyło się w Nowogrodzie uroczyste otwarcie Muzeum Kurpiowskiego; była to druga skansenowska placówka na obszarze obecnej Polski, pierwszą był Kaszubski Park Etnograficzny we Wdzydzach (1906); kierownictwo muzeum objął Chętnik, a kustoszem została jego żona Zofia

Od 1933 – Towarzystwo Naukowe Płockie utworzyło Stację Badań Naukowych Dorzecza Środkowej Narwi; Adam Chętnik był jej kierownikiem do wybuchu wojny, a po drugiej wojnie światowej wznowił jej działalność przy wsparciu Akademii Umiejętności

1939–1945 – w związku z prowadzoną działalnością polityczną przed wojną ukrywał się w Warszawie pod nazwiskiem Antoni Chojnowski; uczęszczał na kursy dla doktorantów na tajnym Uniwersytecie Warszawskim

1948 – zorganizował i otworzył Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży

1951–1958 – pracował w Muzeum Ziemi w Warszawie na stanowisku kustosza działu bursztynu

1958 – przeszedł na emeryturę, przeniósł się do Nowogrodu, gdzie wznowił starania o odbudowę skansenu

Odznaczenia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923); Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za zasługi dla muzealnictwa regionalnego (1966); Złoty Krzyż Zasługi.

Gość Puszczański, https://pl.wikipedia.org/wiki/Gość_Puszczański, 2015, dostęp: 30.09.2015.

Kuczyńska U., Adam Chętnik (1886–1967), http://muzea-skansenowskie.eu/indexm.php?r=8&id=57, 2012, dostęp: 30.09.2015.

Pokropek M., Adam Chętnik badacz Kurpiowszyzny. Życie i twórczość publicystyczno-naukowa oraz działalność muzealna i oświatowa, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe – Muzeum Okręgowe w Ostrołęce,

Ostrołęka 1992, http://www.tnp.org.pl/ZbiorySpecjaln/2009/Chetnik%20Adam%20.%20Badacz%20Kurpiowszczyzny.%20Ostroleka%201992.pdf, dostęp: 30.09.201