• Obniżka
Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej

Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej

ISBN: 978-83-7850-179-4
48,00 zł
25,00 zł Oszczędzasz: 23,00 zł

Wyświetl historię cen produktu

Najniższa cena w ciągu ostatnich 30 dni 25,00 zł

Czas dostawy kurierem InPost 24 godziny! E-booki w ciągu 15 minut!

Podtytuł: O "nadwiślańskiej" wersji przemian w edukacji akademickiej

Prezentujemy pierwszy tytuł z serii: "Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki", pod red. Zenona Gajdzicy pt. "Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej ".

Wersja książki
Ilość

Książka dostępna wyłącznie w wersji papierowej i elektronicznej e-book.

Wyrażony w tytule niniejszego tomu rezerwat przestrzeni publicznej z pozoru stanowi dość kontrowersyjną kategorię opisu i wyjaśniania sytuacji społecznej osób niepełnosprawnych. Samo pojęcie rezerwatu nawiązuje do tradycji kolonialnej lokującej osoby niepełnosprawne w ograniczonej przestrzeni zarezerwowanej dla Innych lub/i Obcych.

Wszak rezerwat w potocznym ujęciu kojarzy się z czymś, co zamknięte i zarezerwowane dla wybranych. Jednak nie o taki rezerwat tu chodzi. Chociaż trudno oprzeć się wrażeniu, że ciągle jeszcze dla wielu z nas inność wyrażająca się ograniczoną sprawnością czy nieco odmiennym wyglądem jest wystarczającym powodem konstruowania ram funkcjonalnych i rezerwowania ról daleko innych niż te, które zwykle określamy jako wartościowe. […]

Każdy z rezerwatów generuje nieco inne problemy osób niepełnosprawnych lub jest ich następstwem. Natomiast łączy je możliwa siła oddziaływania, która sprawia, że niektóre z nich są palące. Właśnie te problemy są punktem wyjścia poszczególnych rozdziałów tej książki. […]

Publikację zamykają pozytywne przykłady przełamywania uprzedzeń – wychodzenia osób z głębszą niepełnosprawnością poza ramy przestrzeni społecznej wyznaczonej sprawnościami i ukonstytuowanymi na podstawie stereotypów możliwościami życia człowieka niepełnosprawnego.

Seria Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki 1. Fabryki dyplomów czy universitas?
2. Sprawcy i/lub ofiary działań pozornych w edukacji szkolnej
3. Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej
4. Patriotyzm i nacjonalizm. Ku jakiej tożsamości kulturowej?
5. (Anty)edukacja wczesnoszkolna
6. Uczłowieczyć komunikacje Nauczyciel wobec ucznia w przestrzeni szkolnej
7. Irlandia Zielona Wyspa międzykulturowej oraz egalitarnej edukacji i opieki


Kilka słów o serii "Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki"

Seria Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki:Należy pamiętać, że jeśli chce się rozwiązać problem, to trzeba go nazwać. Reakcja na te problemy, a nawet antycypacja powinna być szybka. Najlepiej gdy jest rekcją nie na proces, lecz na jego symptom. To jest czas optymalnego reagowania. Seria wpisuje się właśnie w tę wersję prakseologii. Uwzględnia problemy edukacji i pedagogiki, choć związane są one ze sobą: pierwsze nawiązują do praktyki społecznej, drugie – do kwestii teoretycznych nurtujących naukę o wychowaniu.

Nasza seria, ukazująca się pod patronatem KNP PAN, to książki akademickie (studia, monografie), których intencją jest „dopełnianie” i uaktualnianie podręczników. „Wsadzamy kij w mrowisko”, wywołujemy dyskusje, prowokujemy, próbujemy zaangażować czytelników w zmianę, docieramy nie tylko do akademików, ale również do szerszej sfery publicznej. Podejmując aktualne, palące, gorące problemy edukacji i pedagogiki zakładamy, iż seria stanowić będzie punkt wyjścia dyskusji, a także zachętę do nowych badań.

Maria Dudzikowa, Henryka Kwiatkowska

Z Wprowadzenia

Pozór, pozorowanie, działania pozorne – to pojęcia zakorzenione w języku publicystów i badaczy zjawisk społecznych. Niekiedy odnosi się wrażenie, że funkcjonują one w sferze publicznej jako klisze pojęciowe i być może dlatego coraz rzadziej, jeśli w ogóle, zastanawiamy się nad ich sensem, treścią, pierwotnym desygnatem, co niewątpliwie odbija się na poziomie analizy i interpretacji przywoływanego przez danego autora zjawiska. […]

Palące problemy są pilne do zidentyfikowania. Brak reakcji, odroczenie jej czy zaniechanie wyrządza szkody daleko idące w skutkach. Do szczególnie palących problemów wartych głębszych analiz, aniżeli tylko odnotowywanie ich przez badaczy czy publicystów, należą niewątpliwie działania pozorne w edukacji, które nadal są obecne mimo transformacji ustrojowej w naszym kraju. Podejmujący te kwestie w zamieszczonych w tomie tekstach autorzy to zarówno znani teoretycy, jak i dydaktycy akademiccy (nie tylko pedagodzy, ale także poloniści, kulturoznawca, fizyk) i nauczyciele. Tom nasz może także zainteresować nauczycieli praktyków i działaczy oświatowych różnego szczebla, a także publicystów wypowiadających się w kwestiach edukacji.
Można się spodziewać, że w wyniku lektury Czytelnik zechce stworzyć własną listę problemów, na które będzie szukał odpowiedzi, czy to w teoriach i badaniach empirycznych, czy to we własnej praktyce i codziennym życiu.

Wstęp

Należy też zwrócić uwagę na to, że publikacja, przyjmując za punkt filozoficzne, socjologiczne i psychologiczne ujęcia problemu włącza pedagogikę w szeroki nurt dyskursu nad edukacją wraz z obecnymi w naszym życiu działaniami pozornymi. Ze względu na problematykę i sposób jej ujęcia, a także cele wpisuje się ona w rozwijane z dobrym skutkiem w pedagogice polskiej i zagranicznej krytyczne, emancypacyjne podejście do edukacji, zorientowane na zrozumienie niejawnych manipulacji.

prof. dr hab. Stefan Mieszalski

299 Przedmioty

Opis

Książka elektroniczna - E-book
Epub, Mobi
Książka papierowa
oprawa miękka + skrzydełka

Specyficzne kody

isbn
978-83-7850-231-9

Gajdzica Zenon

Gajdzica Zenon dr hab. nauk humanistycznych, pedagog, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu. Prodziekan ds. Naukowych i Współpracy z Zagranicą Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji UŚ w Cieszynie, kierownik tamtejszego Zakładu Pedagogiki Specjalnej.

Autor około 150 prac, wśród nich takich publikacji, jak: Podręcznik w procesie kształcenia uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym, Wyd. UŚ, Katowice 2002; Edukacyjne konteksty bezradności społecznej osób z lekkim upośledzeniem umysłowym, Wyd. UŚ, Katowice 2007. Współautor (z J. Wyczesany) opracowania Uwarunkowania edukacji i rehabilitacji uczniów o specjalnych potrzebach w rozwoju, Wyd. Nauk. AP, Kraków 2006. Współredaktor naukowy serii: „Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych”, t. 1–12, Impuls, Kraków.

Główne kierunki badań: edukacja i socjalizacja osób niepełnosprawnych intelektualnie, kształcenie integracyjne i inkluzyjne.

e-mail: zenon.gajdzica@us.edu.pl

Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Autor

Gajdzica Zenon

ISBN druk

978-83-7850-179-4

ISBN e-book

978-83-7850-231-9

Objętość

400 stron

Wydanie

I, 2013

Format

B5 (160x235)

Oprawamiękka, klejona ze skrzydełkami

Wprowadzenie do serii Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki 

Natura rezerwatu w życiu osoby z niepełnosprawnością

Wprowadzenie do książki

Zenon Gajdzica 

 

CZĘŚĆ 1. TWORZENIE (SIĘ) REZERWATÓW 

 

Rozdział 1.

Rezerwaty znaczeń niepełnosprawności jako źródła wybranych problemów pedagogicznych

Aneta Makowska 

 

1.1. Wprowadzenie

1.2. Interakcjonizm symboliczny i kulturalizm

1.3. Rozumienie niepełnosprawności

1.4. Rezerwat jako pojęcie uwrażliwiające i model ikoniczny

1.5. Rezerwaty niepełnosprawności

1.5.1. Rezerwat kolonizatorski

1.5.2. Rezerwat ochronny

1.5.3. Rezerwat kontrkulturowy

1.6. Trop pierwszy: znaczenia niepełnosprawności jako wyznacznik działań

1.7. Trop drugi: (nie)spójność znaczeń

1.8. Trop trzeci: świadomość metod i technik pracy jako przykład

przejawu (nie)świadomości wiedzy pedagogicznej

1.9. Kolejne tropy…

Wprowadzenie do serii Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki

Działania pozorne w edukacji jako palący problem.

Wprowadzenie do książki

Maria Dudzikowa 14

 

CZĘŚĆ 1. U ŹRÓDEŁ POZORU W EDUKACJI

 

Rozdział 1.

Użyteczność pojęcia działań pozornych jako kategorii analitycznej. 

Egzemplifikacje z obszaru edukacji i nie tylko

Maria Dudzikowa 

1.1. Wstępnie zarysowane pole znaczeniowe

1.2. Zarys koncepcji działań pozornych Jana Lutyńskiego i pytania o jej aktualność

1.3. „Pełzający chaos” jako kontekst działań pozornych dzisiaj

1.4. Egzemplifikacje mechanizmów działań pozornych w obszarze edukacji

1.4.1. Spektakularne działania pozorne „na jałowym biegu”

1.4.2. Rzekomo pragmatyczne konsultacje w aksjologicznej scenerii

1.4.3. Zasada di Lampedusy w reformowaniu edukacji

1.4.4. Rewolucje w edukacji, czyli „spanie w szafie na stojąco”


Rozdział 2. 

Społeczna (de)waloryzacja roli osoby niepełnosprawnej

 

Teresa Żółkowska

 

2.1. Wprowadzenie

2.2. Ponowoczesność jako przestrzeń konstruowania znaczeń niepełnosprawności intelektualnej

2.3. Projekt waloryzacji ról społecznych

2.4. Kilka refleksji na temat dekonstrukcji teorii waloryzacji ról społecznych

2.5. Rzeczywiste czy konstruowane? Strefa społecznego porzucenia czy rezerwat?

 

 

Rozdział 3. 

Deprecjacja osób z niepełnosprawnością w dyskursie publicznym za pośrednictwem mediów

Dorota Podgórska-Jachnik

 

3.1. Wprowadzenie

3.2. Sąd nad mediami czy wczesne ostrzeganie?

3.3. Aktualny kontekst społeczny dyskursu niepełnosprawności

3.4. Co oznacza społeczne konstruowanie (pojęcia) niepełnosprawności?

3.5. Po co niepełnosprawni w mediach, czyli deprecjacja przez pominięcie

3.6. Deprecjacja poprzez stereotypy wizerunkowe

3.7. Deprecjacja przez uprzedmiotowienie osób z niepełnosprawnością a wizerunkowe korzyści z pokazywania twarzy filantropa

3.8. Deprecjacja przez niekompetencję w opisie niepełnosprawności

3.9. Gdy dobrze znaczy źle, czyli deprecjacyjny aspekt pomocy charytatywnej w mediach

3.10. Otwarcie – zamiast zakończenia

 

Rozdział 4.

 

O niemożliwej integracji społecznej osób niepełnosprawnych bez integracji systemowej sektorów polityki państwa. Analiza paradoksów prawnych i działań wdrożeniowych

Ilona Fajfer-Kruczek 

 

4.1. Wprowadzenie

4.2. Rola osoby niepełnosprawnej jako narzędzie identyfikowania problemu

4.3. Przykładowe paradoksy w systemie prawnym i wdrożeniowym

4.4. O sprzecznościach integracji społecznej i integracji systemowej

4.5. Podsumowanie

 

Rozdział 5.

Reorganizacja sieci szkół specjalnych – oszczędność, racjonalizacja przestrzeni, profesjonalizacja usług czy zwykła głupota?  

Zenon Gajdzica, Joanna Iwińska

 

5.1. Wprowadzenie

5.2. System edukacji specjalnej jako dobro

5.3. Finansowanie edukacji uczniów niepełnosprawnych – roszczenia i bariery

5.4. Oszczędności mimo wszystko, czyli o faktycznych przyczynach zmian

5.5. Podsumowanie

 

Rozdział 6.

Uczeń niepełnosprawny w reformowanej przestrzeni szkoły ogólnodostępnej. O realnych efektach radosnej twórczości legislacyjnej

Lucyna Legierska 

 

6.1. Wprowadzenie

6.2. Reforma dla reformy – założenia podstawowe

6.3. O problemach konstruujących fikcję

6.3.1. Ograniczone etaty pracowników poradni

6.3.2. O zaradności nauczycieli tworzących pozór

6.3.3. Relacje szkoła – rodzic

6.3.4. Koordynator zespołu

6.3.5. Tworzenie dokumentacji

6.3.6. Kto w praktyce uczestniczy w diagnozie?

6.3.7. Zmęczeni nauczyciele

6.3.8. Wsparcie nie idzie za uczniem

6.3.9. Niewiele zajęć dodatkowych w szkołach

6.3.10. Poradnia jako koło ratunkowe

6.3.11. Nieujawnione orzeczenia i opinie

6.3.12. Kogo zakwalifikować, a z kogo zrezygnować?

6.3.13. Statystyczny rozkwit nauczania indywidualnego

6.4. Podsumowanie

 

Rozdział 7.

(Nie)przygotowanie zawodowe osób z niepełnosprawnością intelektualną

Beata Cytowska 

 

7.1. Wprowadzenie

7.2. Koncepcja badań własnych

7.3. Analiza i interpretacja

7.4. Podsumowanie

 

Rozdział 8

Strategia kształcenia osób niepełnosprawnych. Diagnoza pozoru

Iwona Chrzanowska 

 

8.1. Wprowadzenie

8.2. Liderzy kształcenia w Polsce?

8.3. Analiza wyników sprawdzianów i egzaminów zewnętrznych

uczniów pełnosprawnych i o specjalnych potrzebach edukacyjnych

8.4. Problemy edukacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościąna terenie Łodzi i województwa łódzkiego

8.5. Podsumowanie

 

 

CZĘŚĆ 2. MIESZKANIEC REZERWATÓW. EGZEMPLIFIKACJE 

Rozdział 9

Dlaczego koniec edukacji nie jest początkiem integracji społecznej? 

Osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną w lokalnej przestrzeni

Katarzyna Ćwirynkało

 

9.1. Wprowadzenie ............................................................. 201

9.2. Przeobrażenia społeczno-kulturowe a sytuacja dorosłych

z niepełnosprawnością intelektualną ................................... 204

9.3. Dążenia emancypacyjne ................................................ 207

9.4. Dążenia normalizacyjne ................................................ 211

9.4.1. Sytuacja mieszkaniowa .......................................... 212

9.4.2. Zatrudnienie ...................................................... 214

9.5. Podsumowanie ........................................................... 216

 

Rozdział 10 

Kontrolująca funkcja systemu pomocy społecznej jako przeszkoda w osiąganiu niezależności życiowej przez dorosłe osoby z głębszą niepełnosprawnością intelektualną

Remigiusz Janusz Kijak ........................................................ 221

 

10.1. Wprowadzenie ........................................................... 221

10.2. Sprzeczna relacja pomocy i kontroli .................................. 222

10.3. Nakaz przyjęcia pomocy ................................................ 225

10.4. Pomoc narzucona i próg destabilizacji ............................... 228

10.5. Ubezwłasnowolnienie ................................................... 234

10.6. Rozczarowania i złudzenia na temat dorosłości osób

niepełnosprawnych intelektualnie .................................... 236

10.7. Zamknięte drzwi – seksualność osób niepełnosprawnych

intelektualnie ............................................................. 240

10.8. Podsumowanie ........................................................... 247

 

Rozdział 11 

Respektowanie i egzekwowanie praw seksualnych osób z niepełnosprawnością – palący, nierozwiązany problem

Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk .......................................... 248

 

11.1. Walor subiektywnego i dynamicznego ujmowania zdrowia

człowieka z niepełnosprawnością ..................................... 248

11.2. Przyczyny ograniczania seksualności i praw seksualnych ......... 250

11.3. Atrakcyjność fizyczna jako warunek atrakcyjności seksualnej

i możliwości ekspresji seksualnych potrzeb .......................... 252

11.4. Stereotypy i uprzedzenia wobec seksualności osób

z niepełnosprawnością .................................................. 254

11.5. Upośledzanie i uzależnianie seksualności – paternalizm

rodziców i profesjonalistów ............................................ 258

11.6. Kontrowersje związane z partnerstwem,

zawieraniem małżeństw i rodzicielstwem ............................ 260

11.7. Niedostatki rehabilitacji i edukacji seksualnej ....................... 263

11.8. Podsumowanie ............................................................ 269

 

Rozdział 12

Sposób porozumiewania się a miejsce osoby z uszkodzonym słuchem w zarezerwowanej przestrzeni społecznej

Urszula Bartnikowska ......................................................... 271

 

12.1. Wprowadzenie ............................................................ 271

12.2. Etap wczesnej interwencji ............................................... 272

12.3. Etap edukacji szkolnej ................................................... 273

12.4. Etap dorosłości ............................................................ 277

12.4.1. Dorosłość niedosłyszących .................................... 278

12.4.2. Dorosłość Głuchych ............................................ 279

12.5. Podsumowanie ............................................................ 281

 

Rozdział 13.

Założone a rzeczywiste funkcje terapii zajęciowej w domach pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną

Dorota Prysak ................................................................... 284

 

13.1. Wprowadzenie ........................................................... 284

13.2. Dramaturgia i dystans interakcyjny jako narzędzia rozumienia

i interpretowania mechanizmów terapii zajęciowej ................ 285

13.3. Osadzenie terapii w koncepcji Ervinga Goffmana .................. 287

13.4. Terapia zajęciowa rezerwatem w instytucji totalnej ................ 288

13.4.1. Rezerwat fizyczno-materialny ................................. 290

13.4.2. Rezerwat psychiczny ............................................ 293

13.4.3. Rezerwat społeczno-kulturowy ............................... 294

13.5. Podsumowanie ........................................................... 297

 

CZĘŚĆ 3. POZA REZERWATEM ............................................ 299

 

Rozdział 14

Rezerwat z perspektywy agenta – o budowaniu, rozmywaniu i przekraczaniu granic rezerwatu

Dorota Kohut .................................................................... 301

 

14.1. Wprowadzenie ........................................................... 301

14.2. O budowaniu rezerwatu, czyli jak powstał Ośrodek ............... 302

14.3. O rozmywaniu granic, czyli konstruowaniu normalności ......... 305

14.4. O kształtowaniu zdolności wychowanków do przekraczania

stereotypów wyznaczających obszary rezerwatów społecznych,

czyli o wychowaniu i kształceniu ...................................... 308

14.5. Zamiast zakończenia .................................................... 311

 

Rozdział 15.

Normalizacja po polsku, czyli historia Kuby – niepełnosprawnego pracownika przedszkola, o którym pisano w gazecie

Patrycja Jurkiewicz ............................................................. 315

 

15.1. Wprowadzenie ............................................................ 315

15.2. Narodziny i wczesne dzieciństwo ...................................... 317

15.3. Pierwsze lata w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 123

w Warszawie .............................................................. 319

15.4. Powiew zmian: zespół rewalidacyjno-wychowawczy

w Przedszkolu Specjalnym nr 213 w Warszawie .................... 320

15.5. Nowy rozdział w życiu: asystent w grupach rewalidacyjno-

-wychowawczych ........................................................ 322

15.6. Praca czy sztuka dla sztuki? ............................................ 324

15.7. Zamiast podsumowania ................................................ 326

 

Rozdział 16. 

Próba wyjścia z rezerwatu. O paradoksach ukrytych w edukacji i rewalidacji osób niepełnosprawnych

Matylda Pachowicz ............................................................ 327

 

16.1. Wprowadzenie ........................................................... 327

16.2. Relacje społeczne w metaforze rezerwatu ............................ 328

16.3. O podłożu tworzenia się rezerwatów ................................. 328

16.4. Rezerwat ochronny zamiast getta .................................... 331

16.5. „Integracja za szafą” jako przykład rezerwatu ...................... 333

16.6. Rezerwat sztuki ......................................................... 336

16.7. Samostanowienie i samorealizacja ................................... 338

16.8. Wolność i konieczność bycia sobą .................................... 340

16.9. Autoportret mieszkańca rezerwatu ................................... 341

16.10. Wyjście ewakuacyjne z rezerwatu .................................... 343

16.11. O naszym wewnętrznym rezerwacie ................................. 345

16.12. Na zakończenie… plan wyjścia z rezerwatu ........................ 345

 

Bibliografia ...................................................................... 

Indeks rzeczowy ................................................................ 377

Indeks osób ...................................................................... 383

Noty o autorach................................................................. 389a

fragment

Pod tak intrygującym tytułem kryje się ważna praca dotycząca sytuacji, a właściwie usytuowania osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej, którą twórcy tej książki nazywają "rezerwatem".

Rezerwat kojarzy nam się najczęściej z ograniczoną przestrzenią na której tworzymy warunki do życia gatunkom rzadkich zwierząt, którym grozi wyginięcie. W publikacji tej autorzy artykułów "rezerwatem" określają miejsca, np. dom, szkoły specjalne, świetlice integracyjne, zakłady pracy chronionej, gdzie osoby niepełnosprawne intelektualnie, z różnymi dysfunkcjonalnościami są instytucjonalnie oddzielone od świata osób pełnosprawnych. Oczywiście "rezerwatem" mogą być też fizyczne i psychiczne ograniczenia jednostki, które zamykają ją w specjalnej przestrzeni i skazują wręcz na wyobcowanie. W pierwszej części książki odnajdziemy kwestie, które sprzyjają powstawaniu rezerwatów. Tworzone są one, jak piszą Anna Makowska, Teresa Żółkowska, Dorota Podgórska-Jachnik czy Ilona Fajfer-Kruczek, na skutek z jednej strony nawarstwionych uprzedzeń, stereotypowego podejścia tak przez opiekunów jak i instytucji społecznych i obowiązujących rozwiązań prawnych, a także braku w tym zakresie spójnej polityki państwa.

Autorzy opisują używając terminologii naukowej problemy, które osoby niepełnosprawne intelektualnie przeżywają w realu na co dzień. Szkoda, że nie dodano ich wypowiedzi na ten temat, jako osobistego komentarza. Bardzo ważny i potrzebny artykuł o "Respektowaniu i egzekwowaniu praw seksualnych osób z niepełnosprawnością palącym,nierozwiązanym problemem", wręcz się tego domaga. W Polsce traktowano te sprawy bardzo długo jako nieistniejące, nie leżące w sferze, którą trzeba rozpatrywać z punktu niezbędnych życiowych potrzeb osób niepełnosprawnych.

Kolejną grupą spraw, które wymagają natychmiastowej rewizji, są rzeczywiste korzyści jakie niesie w sobie terapia zajęciowa. Jej wpływ na przywracanie społeczeństwu, w miarę normalnego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej. Likwidacja rezerwatu jako takiego i zastąpienie go integracją opartą na zrównaniu osoby niepełnosprawnej w prawach z ogółem społeczeństwa. Barierami są tu, z jednej strony stereotypy i uprzedzenia tkwiące w polskim społeczeństwie, szczególnie na wsi i małych miasteczkach, gdzie niewiele się pod tym względem zmieniło. Osoba niepełnosprawna intelektualnie, to najczęściej dalej "głupek", którego przetrzymuje się w izolacji, pozbawia praw do wyartykułowania i realizacji własnych potrzeb życiowych i duchowych.

Szkolnictwo specjalne też zostawia wiele do życzenia, a domy pomocy społecznej, to zgoła XIX-wieczne przybytki, gdzie panuje przemoc i kompletne lekceważenie praw ludzi niepełnosprawnych i starych. Oczywiście wszystko to zależy od ludzi pracujących w tych placówkach, ich wiedzy, praktyki, charakteru i zaangażowania. Nie pomoże w tym żadna ustawa czy przepisy, jeśli nie będą w nich zatrudnieni autentyczni wychowawcy, nauczyciele i terapeuci z prawdziwą charyzmą, autorytetem i doświadczeniem. Zabezpieczający i współtworzący podmiotowość osób z niepełnosprawnością intelektualną, a także różnymi brakami funkcjonalnymi.

W części czwartej mamy do czynienia z materiałem w którym autorzy artykułów starają się pokazać nam światełko w tym tunelu. Mimo wielu zmian na lepsze, ciągle jeszcze Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Zdrowia, nie potrafią się porozumieć, co do potrzeb pracodawców i trybu funkcjonowania zakładów pracy chronionej. Po transformacji wiele z nich przestało istnieć. Utrzymujące się wysokie bezrobocie i bezmyślne likwidowanie 3 mln miejsc pracy, w trakcie wdrażania tzw. "Planu Balcerowicza", na trwale zamroziło tę kwestię, oddając ją w ręce "gry rynkowej".

Chociaż niepełnosprawni mają do dyspozycji Biuro Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, strony internetowe, bezpłatne porady prawne, to trzeba jasno sobie powiedzieć, że zrobiono niewiele dla wykluczenia z obiegu społecznego barier braku akceptacji osób niepełnosprawnych głównie przez pracowników urzędów i administracji rządowej i lokalnej - vide artykuł: "Pracownicy z chorobami psychicznymi niemile widziani", o likwidacji przez wojewodę małopolskiego Jerzego Millera Laboratorium Cogito Sp. z o.o., które od trzech lat prowadziło w Krakowie działalność konferencyjno-szkoleniową i zatrudniało 20 osób z niepełnosprawnością. W Laboratorium pracowały osoby z zaburzeniami psychicznymi, które skutecznie rehabilitowały się poprzez pracę. To wzorcowy podmiot ekonomii społecznej, ułatwiający powrót do funkcjonowania w społeczeństwie osobom z chorobą psychiczną. Takich spraw i sytuacji, gdy przyjrzeć się im z bliska w poszczególnych regionach kraju jest całe mnóstwo.

Bez społecznej empatii i akceptacji udziału osób z niepełnosprawnością intelektualną w życiu społecznym, a także pomocy ze strony władz głównie lokalnych, książka ta będzie tylko teoretyczno-postulatywnym zbiorem artykułów naukowych. Mimo naukowego charakteru publikacji, brakuje mi tu chociażby spisu najważniejszych stron internetowych poświęconych niepełnosprawnym, instytucji, fundacji, zakładów pracy, w tym instytucji unijnych.

Pamiętajmy też, że wyjście z "rezerwatu" osób z niepełnosprawnością umysłową, to test na społeczeństwo obywatelskie, świadome swoich obecnych celów, działań perspektywicznych i myślenia o przyszłości. To także test, który powinniśmy przeprowadzić na samych sobie.

Gabriel Leonard Kamiński
źródło: http://www.ksiazka.net.pl/index.php?id=49&tx_ttnews[tt_news]=17436&tx_ttnews[backPid]=3&cHash=af12a074a7

 


 

Redaktorzy serii przyjęli słuszne założenie, że w odniesieniu do osób niepełnosprawnych palące problemy są zlokalizowane w obszarach ich społecznego funkcjonowania, a konkretnie – w barierach blokujących podejmowanie i pełnienie przez te osoby podstawowych ról życiowych. Ograniczenia te zostały określone mianem rezerwatu przestrzeni publicznej, co bardzo dobrze odzwierciedla złożoność i współwarunkowanie barier integracji osób z niepełnosprawnością. [...]

Książka posiada charakter innowacyjny, wynikający z przyjętych założeń analizy krytycznej oraz perspektywy metodologicznej. Poszczególne rozdziały obejmują większość najtrudniejszych problemów osób niepełnosprawnych w społeczeństwie polskim, demaskują ich konteksty kulturowe i prawne oraz wskazują kierunki konstruowania strategii ukierunkowanych na integrację poprzez przygotowanie do jej wymogów zarówno samych niepełnosprawnych, jak i osób bez takich obciążeń.

Prof. dr hab. Maria Chodkowska

 

Zenon Gajdzica we wprowadzeniu wyjaśnia, że pojęcie rezerwatu odnosi się do Goffmanowskiego rozumienia monitorowanej i wyznaczanej granicami przestrzeni. W tym kontekście byłaby to przestrzeń określonych ról społecznych, nadawania statusu odbiorcy usług i świadczeń wsparcia. W takim rozumieniu przestrzeni publicznej jako elementu determinującego czy wręcz dyscyplinującego uważam temat jako niezwykle trafny i skłaniający do refleksji. [...]

Zastosowane pojęcie „rezerwat” w tym znaczeniu świadczy też o tym, że autorzy chcą wyjść poza tradycyjne publikacje na temat niepełnosprawności. Ich zamiarem jest ukazanie przestrzeni publicznej jako pewnego rodzaju determinantów (niekoniecznie pozytywnych) decydujących o warunkach funkcjonowania osób z niepełnosprawnością. Przy powszechnym przekonaniu, iż osoby niepełnosprawne są coraz bardziej widoczne w przestrzeni publicznej, a ta z kolei stwarza im coraz bardziej optymalne warunki do społecznego funkcjonowania, zwrócenie uwagi, iż może być inaczej, jest cenną wartością tej publikacji. Mam tu na myśli przede wszystkim próbę ukazania determinującego obrazu nieporadnego, skazanego na pomoc niepełnosprawnego i „sielankowej” wizji sprzyjającego, tolerancyjnego, otwartego na inność społeczeństwa. Rezerwat ma tu zatem znacznie symboliczne i dobrze ilustruje wepchniecie osoby niepełnosprawnej w ramy wyobrażeń ludzi pełnosprawnych o tym, czym niepełnosprawność jest i jak osoba niepełnosprawna powinna funkcjonować.

Prof. dr hab. Amadeusz Krause

 


Pod tak intrygującym tytułem kryje się ważna praca dotycząca sytuacji, a właściwie usytuowania osób z niepełnosprawnością w przestrzeni publicznej, którą twórcy tej książki nazywają "rezerwatem".

Rezerwat kojarzy nam się najczęściej z ograniczoną przestrzenią na której tworzymy warunki do życia gatunkom rzadkich zwierząt, którym grozi wyginięcie. W publikacji tej autorzy artykułów "rezerwatem" określają miejsca, np. dom, szkoły specjalne, świetlice integracyjne, zakłady pracy chronionej, gdzie osoby niepełnosprawne intelektualnie, z różnymi dysfunkcjonalnościami są instytucjonalnie oddzielone od świata osób pełnosprawnych. Oczywiście "rezerwatem" mogą być też fizyczne i psychiczne ograniczenia jednostki, które zamykają ją w specjalnej przestrzeni i skazują wręcz na wyobcowanie. W pierwszej części książki odnajdziemy kwestie, które sprzyjają powstawaniu rezerwatów. Tworzone są one, jak piszą Anna Makowska, Teresa Żółkowska, Dorota Podgórska-Jachnik czy Ilona Fajfer-Kruczek, na skutek z jednej strony nawarstwionych uprzedzeń, stereotypowego podejścia tak przez opiekunów jak i instytucji społecznych i obowiązujących rozwiązań prawnych, a także braku w tym zakresie spójnej polityki państwa.

Autorzy opisują używając terminologii naukowej problemy, które osoby niepełnosprawne intelektualnie przeżywają w realu na co dzień. Szkoda, że nie dodano ich wypowiedzi na ten temat, jako osobistego komentarza. Bardzo ważny i potrzebny artykuł o "Respektowaniu i egzekwowaniu praw seksualnych osób z niepełnosprawnością palącym,nierozwiązanym problemem", wręcz się tego domaga. W Polsce traktowano te sprawy bardzo długo jako nieistniejące, nie leżące w sferze, którą trzeba rozpatrywać z punktu niezbędnych życiowych potrzeb osób niepełnosprawnych.

Kolejną grupą spraw, które wymagają natychmiastowej rewizji, są rzeczywiste korzyści jakie niesie w sobie terapia zajęciowa. Jej wpływ na przywracanie społeczeństwu, w miarę normalnego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej. Likwidacja rezerwatu jako takiego i zastąpienie go integracją opartą na zrównaniu osoby niepełnosprawnej w prawach z ogółem społeczeństwa. Barierami są tu, z jednej strony stereotypy i uprzedzenia tkwiące w polskim społeczeństwie, szczególnie na wsi i małych miasteczkach, gdzie niewiele się pod tym względem zmieniło. Osoba niepełnosprawna intelektualnie, to najczęściej dalej "głupek", którego przetrzymuje się w izolacji, pozbawia praw do wyartykułowania i realizacji własnych potrzeb życiowych i duchowych.

Szkolnictwo specjalne też zostawia wiele do życzenia, a domy pomocy społecznej, to zgoła XIX-wieczne przybytki, gdzie panuje przemoc i kompletne lekceważenie praw ludzi niepełnosprawnych i starych. Oczywiście wszystko to zależy od ludzi pracujących w tych placówkach, ich wiedzy, praktyki, charakteru i zaangażowania. Nie pomoże w tym żadna ustawa czy przepisy, jeśli nie będą w nich zatrudnieni autentyczni wychowawcy, nauczyciele i terapeuci z prawdziwą charyzmą, autorytetem i doświadczeniem. Zabezpieczający i współtworzący podmiotowość osób z niepełnosprawnością intelektualną, a także różnymi brakami funkcjonalnymi.

W części czwartej mamy do czynienia z materiałem w którym autorzy artykułów starają się pokazać nam światełko w tym tunelu. Mimo wielu zmian na lepsze, ciągle jeszcze Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Zdrowia, nie potrafią się porozumieć, co do potrzeb pracodawców i trybu funkcjonowania zakładów pracy chronionej. Po transformacji wiele z nich przestało istnieć. Utrzymujące się wysokie bezrobocie i bezmyślne likwidowanie 3 mln miejsc pracy, w trakcie wdrażania tzw. "Planu Balcerowicza", na trwale zamroziło tę kwestię, oddając ją w ręce "gry rynkowej".

Chociaż niepełnosprawni mają do dyspozycji Biuro Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, strony internetowe, bezpłatne porady prawne, to trzeba jasno sobie powiedzieć, że zrobiono niewiele dla wykluczenia z obiegu społecznego barier braku akceptacji osób niepełnosprawnych głównie przez pracowników urzędów i administracji rządowej i lokalnej - vide artykuł: "Pracownicy z chorobami psychicznymi niemile widziani", o likwidacji przez wojewodę małopolskiego Jerzego Millera Laboratorium Cogito Sp. z o.o., które od trzech lat prowadziło w Krakowie działalność konferencyjno-szkoleniową i zatrudniało 20 osób z niepełnosprawnością. W Laboratorium pracowały osoby z zaburzeniami psychicznymi, które skutecznie rehabilitowały się poprzez pracę. To wzorcowy podmiot ekonomii społecznej, ułatwiający powrót do funkcjonowania w społeczeństwie osobom z chorobą psychiczną. Takich spraw i sytuacji, gdy przyjrzeć się im z bliska w poszczególnych regionach kraju jest całe mnóstwo.

Bez społecznej empatii i akceptacji udziału osób z niepełnosprawnością intelektualną w życiu społecznym, a także pomocy ze strony władz głównie lokalnych, książka ta będzie tylko teoretyczno-postulatywnym zbiorem artykułów naukowych. Mimo naukowego charakteru publikacji, brakuje mi tu chociażby spisu najważniejszych stron internetowych poświęconych niepełnosprawnym, instytucji, fundacji, zakładów pracy, w tym instytucji unijnych.

Pamiętajmy też, że wyjście z "rezerwatu" osób z niepełnosprawnością umysłową, to test na społeczeństwo obywatelskie, świadome swoich obecnych celów, działań perspektywicznych i myślenia o przyszłości. To także test, który powinniśmy przeprowadzić na samych sobie.

Gabriel Leonard Kamiński
źródło: http://www.ksiazka.net.pl/index.php?id=49&tx_ttnews[tt_news]=17436&tx_ttnews[backPid]=3&cHash=af12a074a7

 


 

Redaktorzy serii przyjęli słuszne założenie, że w odniesieniu do osób niepełnosprawnych palące problemy są zlokalizowane w obszarach ich społecznego funkcjonowania, a konkretnie – w barierach blokujących podejmowanie i pełnienie przez te osoby podstawowych ról życiowych. Ograniczenia te zostały określone mianem rezerwatu przestrzeni publicznej, co bardzo dobrze odzwierciedla złożoność i współwarunkowanie barier integracji osób z niepełnosprawnością. [...]

Książka posiada charakter innowacyjny, wynikający z przyjętych założeń analizy krytycznej oraz perspektywy metodologicznej. Poszczególne rozdziały obejmują większość najtrudniejszych problemów osób niepełnosprawnych w społeczeństwie polskim, demaskują ich konteksty kulturowe i prawne oraz wskazują kierunki konstruowania strategii ukierunkowanych na integrację poprzez przygotowanie do jej wymogów zarówno samych niepełnosprawnych, jak i osób bez takich obciążeń.

Prof. dr hab. Maria Chodkowska

 

Zenon Gajdzica we wprowadzeniu wyjaśnia, że pojęcie rezerwatu odnosi się do Goffmanowskiego rozumienia monitorowanej i wyznaczanej granicami przestrzeni. W tym kontekście byłaby to przestrzeń określonych ról społecznych, nadawania statusu odbiorcy usług i świadczeń wsparcia. W takim rozumieniu przestrzeni publicznej jako elementu determinującego czy wręcz dyscyplinującego uważam temat jako niezwykle trafny i skłaniający do refleksji. [...]

Zastosowane pojęcie „rezerwat” w tym znaczeniu świadczy też o tym, że autorzy chcą wyjść poza tradycyjne publikacje na temat niepełnosprawności. Ich zamiarem jest ukazanie przestrzeni publicznej jako pewnego rodzaju determinantów (niekoniecznie pozytywnych) decydujących o warunkach funkcjonowania osób z niepełnosprawnością. Przy powszechnym przekonaniu, iż osoby niepełnosprawne są coraz bardziej widoczne w przestrzeni publicznej, a ta z kolei stwarza im coraz bardziej optymalne warunki do społecznego funkcjonowania, zwrócenie uwagi, iż może być inaczej, jest cenną wartością tej publikacji. Mam tu na myśli przede wszystkim próbę ukazania determinującego obrazu nieporadnego, skazanego na pomoc niepełnosprawnego i „sielankowej” wizji sprzyjającego, tolerancyjnego, otwartego na inność społeczeństwa. Rezerwat ma tu zatem znacznie symboliczne i dobrze ilustruje wepchniecie osoby niepełnosprawnej w ramy wyobrażeń ludzi pełnosprawnych o tym, czym niepełnosprawność jest i jak osoba niepełnosprawna powinna funkcjonować.

Prof. dr hab. Amadeusz Krause

 


Zobacz także

Polecane tytuły ( 8 inne tytuły w tej samej kategorii )

Nowa rejestracja konta

Posiadasz już konto?
Zaloguj się zamiast tego Lub Zresetuj hasło