Grażyński Michał
Grażyński Michał
Michał Tadeusz Grażyński, pseudonim Borelowski, doktor praw, urodził się 12 maja 1890 roku w Gdowie, w województwie krakowskim, zginął w wypadku samochodowym 10 grudnia 1965 roku, został pochowany na londyńskim cmentarzu Putney.
1910–1914 – studiował historię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego; w okresie studiów pracował w organizacjach niepodległościowych
Do lipca 1914 – pracował jako nauczyciel w I Państwowym Gimnazjum w Stanisławowie
W czasie pierwszej wojny światowej – zmobilizowano go do wojska austriackiego i skierowano na front wschodni, został ranny jesienią 1914 roku w bitwie pod Gołaczowem; po leczeniu pełnił służbę na zapleczu frontu, łącząc ją ze studiami prawniczymi na UJ
Listopad 1918 – pełnił funkcje sztabowe w powstającym Wojsku Polskim w Krakowie
1919–1921 – był zastępcą przewodniczącego Głównego Komitetu Plebiscytowego na Spiszu i Orawie Sierpień
1920 – został skierowany na górnośląski obszar plebiscytowy, gdzie został szefem Wydziału Organizacyjnego Polskiej Organizacji Wojskowej Od połowy stycznia
1921 – działał w Dowództwie Obrony Plebiscytu
2–3 maja 1921 – w III powstaniu śląskim pełnił funkcję szefa sztabu grupy „Wschód”
1921–1923 – pracował jako starszy asystent na wydziale prawa UJ
Styczeń 1925 – krótko pełnił funkcję dyrektora departamentu w Ministerstwie Reform Rolnych
Sierpień 1926 – został mianowany wojewodą śląskim; wspierał akcje kulturalno-społeczne na Śląsku, popierał utworzenie Muzeum Śląskiego, Instytutu Pedagogicznego, Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych i Wyższego Studium Nauk Społeczno-Gospodarczych
Luty 1927 – przyjął funkcję przewodniczącego Zarządu Oddziału Śląskiego ZHP
1–2 lutego 1931 – wybrano go przewodniczącym Związku Harcerstwa Polskiego; z jego inicjatywy utworzono szkoły instruktorskie na Buczu, w Nierodzimiu i Górkach Wielkich
1934–1936 – był przewodniczącym Biura Skautów Słowiańskich
5 września 1939 – został mianowany ministrem propagandy w rządzie Felicjana Sławoja Składkowskiego, funkcję pełnił do podania się rządu do dymisji
17 września 1939 – jako członek rządu przekroczył granicę polsko-rumuńską, docierając pod koniec września do Paryża
1946–1951 – pełnił funkcję przewodniczącego ZHP poza Granicami Kraju
Odznaczony: Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Krzyżem Walecznych, Złotym Krzyżem Zasługi, Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury (1936), Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I klasy, Krzyżem Obrony Lwowa, Złotą Odznaką Honorowej Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia, Odznaką „Srebrny Wilk” przyznaną przez Roberta Baden-Powella w uznaniu zasług w światowym skautingu (kwiecień 1936), Nagrodą „Srebrny Wilk” przyznaną przez brytyjskie The Scout Association (1938), Orderem Korony Włoch III klasy, Orderem Korony Jugosławii II klasy.
Autor: Gawędy i przemówienia harcerskie. Rok 1926–1932, nakł. „Na Tropie”, Katowice 1933; Dokąd zdążamy, cz. 1, nakł. „Na Tropie”, Katowice 1935; Z moich wędrówek i przygód, „Na Tropie”, Katowice – Warszawa 1936; W walce o ideały harcerskie. Gawędy, przemówienia, artykuły, Harcerskie Biuro Wydawnicze „Na Tropie”, Warszawa 1939; 50 lat harcerskiej służby, „Biblioteka Harcerska”, t. 22, Naczelnictwo Z.H.P, Londyn 1960. Publikował artykuły w pismach harcerskich w kraju i na emigracji.
Łoza S. (red.), Czy wiesz kto to jest?, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1938, s. 228. Wojtycza J. (red.), Harcerski słownik biograficzny, t. 1, Muzeum Harcerstwa – Marron Edition, Warszawa – Łódź 2006, s. 47–52.