Bronisława Dymara

redaktorka serii książek Nauczyciele – Nauczycielom, nauczycielka o przeszło pięćdziesięcioletnim stażu pracy. Urodziła się w Ostrorogu na Wołyniu (27.VI.1932). Samokształcenie i poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań w edukacji zostało wpisane w całe jej życie. Magisterskie studia polonistyczne ukończyła w roku 1959 na WSP w Krakowie. Doktorat z nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki obroniła na UAM w Poznaniu w roku 1980. 

Intensywną działalność innowacyjną rozwinęła w Lublinie w szkołach nr 15 i 31 (1951-1961). Z wielką pasją kontynuowała i wzbogacała swe próby i eksperymenty w zakresie kompleksowego nauczania, tworzenia systemu norm i kryteriów ocen, samorządności dzieci i młodzieży itd. Na terenie Pszczyny (1961-1976), dokąd przeniosła się po wyjściu za mąż za Jerzego Dymarę, nauczyciela geografii i działacza oświatowego, pracowała w wielu szkołach jako nauczycielka j. polskiego, wizytatorka i dyrektorka. Prowadzona przez Bronisławę Dymarę Szkoła Podstawowa nr 5 i Szkoła Ćwiczeń (1968-1972) stała się ośrodkiem znanych dotąd innowacji. Próba ich kontynuowania i wzbogacania o tzw. Młodzieżowe Forum w prowadzonym przez siebie LO im. Bolesława Chrobrego (1974-1976) – skończyła się dramatem; utratą stanowiska i pracy. 

W roku 1982 dr Bronisława Dymara została zatrudniona w Filii UŚ w Cieszynie na etacie adiunkta, gdzie pracowała jeszcze ćwierć wieku, w tym 15 lat na etacie (do emerytury w roku 1997). Tu skupili się wokół niej nauczyciele walczący z rutyną i schematyzmem. Intensyfikacja działań badawczych i innowacyjnych nastąpiła w związku z prowadzeniem prac magisterskich (ponad 450 obron) oraz objęciem kierownictwa Zakładu Teorii Wychowania (1992-1997). Procesowi rozwoju twórczych działań sprzyjał też prowadzony przez nią nowy przedmiot: innowacje edukacyjne! 

Długoletnia praktyka oraz intensywne poszukiwanie nowego paradygmatu pedagogiki, opartego na więzi nauczycieli akademickich z nauczycielami szkół różnego typu stały się podstawą otwarcia serii książek pedagogicznych Nauczyciele – Nauczycielom. Wśród jej 20 tomów (1996-2009) znajdują się trzy autorskie ksiązki redaktorki: Dziecko w świecie marzeń (1996, 1998, 2010); Dziecko w świecie edukacji. Podstawy uczenia się kompleksowego – nowe kształty i wymiary edukacji (2009), cz. I; Dziecko w świecie edukacji. Realizacja kompleksów. Bliżej integracji osoby i pedagogiki współbycia (2009), cz. II.

Wymienione książki o edukacji są syntezą niemałego dorobku publikacyjnego, wprowadzającego m.in. nowe spojrzenie na przestrzeń edukacyjną, pojęcie integracji, zasady nauczania, miejsce ucznia jako współtwórcy zajęć i procesu oceniania wyników, w toku kompleksowego uczenia się. 

Dorobek publikacyjny, zapoczątkowany debiutem sprzed pół wieku w „Teatrze Ludowym” i „Kurierze Lubelskim” obejmuje ponad 300 pozycji i jest szczególnie intensywny w ostatnim ćwierćwieczu. Na dorobek ten składa się: 8 książek autorskich i 5 współautorskich, zredagowanych 13 tomów opracowań zbiorowych, a ponadto wiele artykułów, rozpraw, esejów, recenzji, notatek, sprawozdań. 

Wydrukowano je w około 30 czasopismach, kilkunastu seriach naukowych i książkach „pokonferencyjnych” UŚ w Katowicach, UJ w Krakowie, uniwersytetach w Poznaniu, Szczecinie, Wrocławiu, Lublinie itp. 

Publikacje te dotyczą głównie następującej problematyki:

- teoretyczne podstawy nauczania;

- uczenia kompleksowego;

- system norm i kryteriów ocen, jego etyczna wartość;

- wartości w wychowaniu dzieci i młodzieży;

- edukacja jako sztuka bycia i tworzenia;

- szczęście i marzenie w opiniach dzieci i dorosłych;

- czas i przestrzeń jako kategorie pedagogiczne;

- pedagogika współbycia jako możliwość i konieczność;

- szkoła jako przestrzeń tworzenia kultury.

Dwa filary dorobku autorki – to uczenie się kompleksowe i książki serii N-N, z których każda z nich rozpoczyna się słowami: Dziecko w świecie (sztuki, przyrody, tradycji, wartości, współdziałania, rodziny itd.). Stanowi to istotną zmianę w patrzeniu na edukację, której podstawą jest jakość relacji dziecka z elementami świata zewnętrznego, ludźmi i sobą samym. Dla Autorki ważne jest więc nie tylko kształcenie, ale przede wszystkim kształtowanie człowieka, odkrywanie co dzieje się z dzieckiem pod wpływem szkolnej edukacji i innych działań w jego życiu. Wokół idei serii N-N skupiło się 100 osób, 19 profesorów i 20 nauczycieli różnych szkół. Jako autorzy przeważają adiunkci, ale są też rektorzy szkół wyższych.

Opisaną tu skrótowo działalność innowacyjną charakteryzują liczne recenzje, artykuły i wywiady – zebrane i zaprezentowane m.in. w książce Sztuka bycia człowiekiem. Została ona też zaprezentowana przez różnych autorów w kilku opracowaniach zwartych, do których należą:

Sztuka bycia uczniem i nauczycielem. Z zagadnień pedagogiki współbycia, red. Wiesława Korzeniowska, Andrzej Murzyn, Urszula Szuścik, Kraków 2009

Barbara Solarska: W stronę nauki i sztuki, Pszczyna 2005

Wiesława Korzeniowska: Słownik biograficzny historii myśli pedagogicznej, Bielsko-Biała 2006

Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Szczecin 2007, wyd. VI, s. 689-690

Wiesława Korzeniowska

historyk, pedagog, profesor, pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie, Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji. Jest członkiem wielu stowarzyszeń naukowych, między innymi: Komisji Historycznej PAN; „Wspólnoty Polskiej”; Komisji Historycznej PAN Oddział w Katowicach; Komisji PAN ds. Stosunków Polsko-Czeskich i Polsko-Słowackich Oddział w Cieszynie; Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Katowicach; “Societas Scientiis Favendis Silesiae Superiores" w Katowicach. Współredaktor serii polsko-czeskiej „Dialog bez Granic”; członek Rady Redakcyjnej czasopisma „Materiały i Studia z Dziejów Śląska”. Autorka ponad 260 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym 39 prac zwartych (autorskich: 15 oraz 24 – redakcyjnych i współredakcyjnych). W przygotowaniu: Dzieje rodziny i wychowania w rodzinie; Dzieje myśli pedagogicznej- chronologiczny słownik biograficzny oraz Ziemiaństwo górnośląskie i jego wkład w przemiany kulturowe regionu (wiek XIX i pierwsza połowa XX).

Kazimierz Denek

Emerytowany profesor Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, jest specjalistą w zakresie dydaktyki ogólnej i szkoły wyższej, ekonomiki kształcenia oraz krajoznawstwa i turystyki. Stopień doktora uzyskał w 1965 roku, w roku 1972 uzyskał stopień doktora habilitowanego, w 1980 roku tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1989 roku tytuł profesora zwyczajnego. Jest członkiem Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk, w której pełnił funkcję sekretarza naukowego. Jest również członkiem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, którego był wiceprzewodniczącym. W czasie 45 lat pracy opublikował 1142 prace. Swoje wyniki badań i przemyśleń publikował na łamach ponad 50 czasopism polskich i zagranicznych (w językach: polskim, rosyjskim, ukraińskim, białoruskim, słowackim, czeskim, niemieckim, włoskim, francuskim, angielskim i hiszpańskim). Głównym problemem badawczym podejmowanym przez Profesora jest dydaktyka ogólna, czyli teoria nauczania. Zwieńczeniem tych dokonań jest wielotomowe dzieło tworzone z Jego inspiracji, pod Jego redakcją pt. "Edukacja jutra". Jest ono niejako symbolem przemyśleń o perspektywach procesów edukacyjnych w Polsce. Podtytuł tych opracowań to "Tatrzańskie Seminarium Naukowe". Seminarium prowadzone przez profesora Kazimierza Denka, w ciągu ostatnich dziesięcioleci, można dziś określić jako dynamicznie rozwijającą się szkołę naukową. W czasie Seminariów Tatrzańskich spotykają się corocznie pedagodzy polscy, zarówno wybitni pedagodzy jak i nauczyciele. Tu też nastąpiło pierwsze spotkanie pedagogów ogólnych (filozofów wychowania) z dydaktykami wychowania fizycznego, pracownikami naukowymi AWF we Wrocławiu.